Melvyn Ingleby nrc
Naast Frankrijk heeft ook Duitsland een arrestatiebevel uitgevaardigd tegen Riad Salameh, de gouverneur van Libanons centrale bank. Duitse aanklagers verdenken hem onder andere van verduistering, witwassen en vervalsing, meldde persbureau Reuters afgelopen dinsdag.
Het Franse bevel kwam een week eerder, nadat Salameh niet was komen opdagen bij een hoorzitting in Parijs. De Libanese bankier zou verhoord worden in het kader van een Europees onderzoek naar de verduistering van ruim 300 miljoen euro en het witwassen ervan door de aankoop van luxe appartementen in heel Europa. Na zijn verzuim kreeg Salameh op Frankrijks verzoek ook een aanhoudingsbevel van Interpol aan zijn broek.
Het is een diepe val voor de langstzittende centralebankgouverneur ter wereld. De 72-jarige Salameh trad in 1993 aan en werd lange tijd gezien als de man die de Libanese economie na de burgeroorlog (1975-1990) uit het slop trok en relatief ongedeerd door de financiële crisis van 2008 loodste. Het leverde hem de bijnaam ‘tovenaar’ op.
Fictief geld
Zijn trucs brachten een schijn van rijkdom. Door 25 jaar lang een kunstmatige wisselkoers aan te houden van ruim 1.500 Libanese pond tegen de dollar, zorgde Salameh voor een stabiel investeringsklimaat. Daarnaast hanteerde hij torenhoge rentes over staatsobligaties, die commerciële banken opkochten en verhandelden aan buitenlandse investeerders. Zo veranderde Libanon in een rentenierseconomie en stroomde fictief geld het land binnen.
Maar de tovenaar werd ontmaskerd. Door jarenlang wanbeleid en corruptie stortte de Libanese bankensector in 2019 volledig in elkaar. Sindsdien heeft de Libanese munt 97 procent van haar waarde verloren en kost één dollar inmiddels bijna 100.000 Libanese pond. Toch hield de centrale bank tot begin dit jaar vast aan de fictieve koers van 1.500 (inmiddels is dit 15.000).
De Libanese bevolking is daar de dupe van. Terwijl corrupte politici hun eigen kapitaal het land uit smokkelden, via eenzelfde route als Salameh zou hebben gebruikt, beperken de banken de hoeveelheid dollars die ‘gewone’ rekeninghouders kunnen pinnen. Daardoor zagen Libanezen hun spaargeld verdampen en leeft inmiddels zo’n 80 procent van de bevolking onder de armoedegrens.
Toch is het maar de vraag of Europese aanklagers Salameh te pakken zullen krijgen. In het geval van een eerder arrestatiebevel tegen Carlos Ghosn, de Libanese topman bij Renault en Nissan die in 2019 Japan ontvluchtte in een instrumentenkoffer, weigerden de Libanese autoriteiten over te gaan tot uitlevering. Wie in Libanon het recht wil ontlopen en over de nodige contacten beschikt, vindt doorgaans wel een verdwijntruc.
